Transkrypcja nagrań jest procesem polegającym na przekształceniu materiału audio lub wideo na treść pisany. W różnorakich dziedzinach, takich jak prawo, medycyna, nauka czy media, transkrypcje stanowią ważny element dokumentacji i analizy informacji. Wykonanie takiego zapisu wymaga nie tylko i wyłącznie umiejętności szczegółowego słuchania, niemniej jednak również znajomości specyfiki języka używanego w konkretnym nagraniu oraz adekwatnej terminologii.
Istnieje kilka metod transkrypcji, które mogą różnić się stopniem szczegółowości oraz formatem, np rozróżnienie między transkrypcją dosłowną a skróconą.
W kontekście założeń prawnych szczególne znaczenie ma transkrypcja do sądu, gdzie dokumenty tego rodzaju muszą spełniać określone standardy formalne i merytoryczne. Transkrypcja nagrań sądowych musi być wiernym odwzorowaniem wypowiedzi, uwzględniającym wszelkie ważne elementy, tj. pauzy, emocje czy inne cechy mowy, które mogą posiadać znaczenie w toku postępowania (więcej informacji na stronie: transkrypcja nagrań cennik). Dokumenty przygotowane do celów sądowych są często poddawane weryfikacji pod względem autentyczności i kompletności. Są przypadki w których transkrypcje są również wykorzystywane do analizy języka, identyfikacji mówców lub dalszego wykorzystania w materiałach dowodowych.
Termin stenogram odnosi się do szczególnego rodzaju transkrypcji, która jest zapisem przebiegu wydarzenia, np rozprawy sądowej, posiedzenia parlamentu czy konferencji. Stenogram zazwyczaj zawiera dokładne zapisy wypowiedzi z uwzględnieniem kolejności, czasu a także precyzyjnego odwzorowania mowy uczestników. W przeciwieństwie do standardowej transkrypcji, stenogram może zawierać dodatkowe oznaczenia dotyczące przerw, niejasności albo dźwięków tła, co umożliwia na pełniejsze przededukowanie kontekstu wypowiedzi. Sporządzanie stenogramów bywa realizowane z użyciem fachowego sprzętu oraz oprogramowania, które umożliwiają szybkie i precyzyjne zapisywanie słów.
Proces budowy transkrypcji nagrań wymaga nie tylko odpowiednich narzędzi, ale również doświadczenia i znajomości specyfiki tematu, z którego pochodzi nagranie. W współzależności od celu a także zaleceń, transkrypcje mogą być przygotowywane w różnym zakresie szczegółowości, co wpływa na ich przydatność w danym kontekście. W przypadku dokumentów do sądu ważne jest zachowanie precyzji i rzetelności, jednakże stenogramy, dzięki swojej szczegółowości, stanowią bazę do późniejszej analizy wypowiedzi i przebiegu zdarzeń. Wszystkie te formy zapisu słowa mówionego mają istotne znaczenie w procesie dokumentowania i prześledzenia komunikacji werbalnej.
Zobacz więcej: transkrypcja do sądu.